Signaleringskaart Goed Gevoed Ouder Worden
Voor professionals en vrijwilligers in sociaal werk die contact hebben met ouderen
Voorkom ondervoeding, herken de signalen
De signaleringskaart ‘Goed gevoed ouder worden’ ondersteunt je als professional of vrijwilliger in het sociaal domein bij het laagdrempelig met ouderen in gesprek gaan over het belang van goed (kunnen) blijven eten en drinken.
Goed gevoed ouder worden is voor een groot aantal thuiswonende ouderen niet vanzelfsprekend. Bijvoorbeeld omdat koken of boodschappen doen moeite kost, of men geniet niet meer van het eten. Als iemand door problemen met eten, drinken, koken of boodschappen doen een tijdje minder eet dan nodig is, gaat het welbevinden, de spierkracht en de gezondheid achteruit. Iemand raakt dan ondervoed.
De signaleringskaart is vrij te downloaden en te gebruiken, een versie voor drukwerk kun je hier downloaden.
Bekijk de signaleringskaart
Ga in gesprek over eten en drinken
In gesprek gaan met ouderen over eten, drink
en, boodschappen doen en koken is belangrijk. Op tijd bieden van hulp en ondersteuning kan achteruitgang van welbevinden en ondervoeding voorkomen. Vanuit het sociaal domein is hierbij veel mogelijk.
- Bespreek wat er in de buurt of wijk wordt georganiseerd, zoals een maaltijdservice, boodschappenservice of buurtrestaurant.
- Betrek de familie, mantelzorger(s) of verzorging zo veel mogelijk.
- Geef de brochure Goed Gevoed Ouder Worden
- Verwijs naar www.goedgevoedouderworden.nl. Vul daar eventueel samen één van de zelftesten over risico op ondervoeding in.
Ondervoeding een onderschat probleem
Ondervoeding krijgt in tegenstelling tot ‘overvoeding’ maar weinig aandacht. Dit is onterecht omdat ondervoeding vaker voorkomt dan je denkt. Zeker bij thuiswonende ouderen. Voorkomen van ondervoeding is beter dan genezen. Hoe eerder problemen gesignaleerd en besproken worden, hoe beter.
Een (hoog risico op) ondervoeding komt voor bij
- 8,5% van alle thuiswonende 65-plussers.
- 16% van de thuiswonende kwetsbare 65-plussers. Denk aan ouderen met thuiszorg, slechte eetlust, ouderen die minder mobiel of alleenwonend zijn.
- 19% van de thuiswonende 85-plussers.
Lees meer over ondervoeding bij ouderen
Sociaal domein belangrijk bij aanpak ondervoeding
Hoe eerder ondervoeding wordt gesignaleerd, hoe beter het te behandelen is. Nóg beter is het voorkomen van ondervoeding bij ouderen. Het Gezond Actief Leven Akkoord (GALA) geeft gemeenten, organisaties in het sociaal domein en in de zorg handvatten om een breed en samenhangend beleid te voeren rondom gezonde voeding en vitaal ouder worden. Het GALA benoemt specifiek het verminderen van ondervoeding en het hebben van aandacht voor een gezond voedingspatroon bij ouderen als belangrijk aandachtspunt voor medewerkers in het sociaal domein. Hierbij is het belangrijk dat wordt samengewerkt met professionals uit de zorg, ouderen zelf en mantezorgers. De signaleringskaart ‘Goed gevoed ouder worden’ is onderdeel van de domeinoverstijgende netwerkaanpak ondervoeding ouderen. Hierin wordt beschreven hoe het sociaal domein, zorgdomein, ouderen zelf en informele zorg betrokken kunnen worden bij het (vroeg)signaleren en behandelen van ondervoeding bij thuiswonende ouderen.
Lees meer
Ontwikkeling van de signaleringskaart en ervaringen in de praktijk
Het Kenniscentrum Ondervoeding heeft i.s.m. onder andere Vilans, Beroepsvereniging van Professionals in Sociaal Werk (BPSW), Movisie, Tzorg en het Partnernetwerk Ondervoeding Ouderen de signaleringskaart ontwikkeld.
Een kleine groep medewerkers uit het sociaal domein heeft tijdens een pilot ervaring opgedaan met het gebruik van de kaart. Enkele reacties waren:
‘De kaart brengt signalen waarop ik kan letten en de vragen die ik naar aanleiding hiervan kan stellen op ene duidelijke manier in beeld. De kaart is dus goed toe te passen in de praktijk.’
–
‘Het zijn relevante vragen om zodoende te achterhalen hoe de klant eet en hoe dit evt. veranderd/verbeterd kan worden.’
–
‘De signaleringskaart is een mooie ondersteuning bij het gesprek en is een mooie aanvulling op het Positieve Gezondheid spinnenweb.’
–
‘De signaleringskaart kan ik bespreken met mijn cliënten waarbij ik een vermoeden heb dat er problemen zijn met de juiste/genoeg voeding. De brochure heb ik samen besproken en daarna achtergelaten zodat mijn cliënt alles nog even rustig na kon lezen. Ik vond het een fijne manier om zo het gesprek aan te gaan.’